سازه های چادری از نمونه تحولی عظیم در معماری می باشد که در ادامه می خواهیم بدانیم که در کل سازه های چادری چیست وچه ساختاری دارد.سازه های چادری انواع مختلفی را دارا می باشد که یکی از آن سازه های چادری مدل مخروطی می باشد. در ابتدا به طور اختصار با این سازه بیشتر آشنا می شویم.سازه های چادری معمولا به سازه های غشایی نیز شناخته می شوند.احتمالا می دانید که این سازه ها معمولا زیر مجموعه ای از سازه های فضایی می باشند. در واقع این نوع سازه کششی بوده و به دلیل شکل سایه بان مانندی که دارد شفاف،انعطاف پذیر و سبک می باشند.این نوع ساختار ابتدا توسط فردی به نام ولادیمر شوخوف طراحی و معرفی شد و سپس پس از آن در ساختار برخی از کلیسا ها و و سقف استادیوم ها مورد استفاده قرار گرفت.
در واقع این نوع سازه ها در ایران نیز ریشه ای کهن دارد و همانطور که می دانید سازه های چادر در ایران میان کوچ نشینان و افرادی در قبایل عشایر نیز زندگی می کنند هم چنان وجود دارد.این سازه با استفاده از با کیفیت ترین مواد و بهره مندی از علوم و فناوری نوین ساخته شده است.این سازه با استفاده از موادی مانند پلیمر ها و الیاف و کامپوزیت ساخته شده است که از خاصیت علوم مکانیکی و فیزیکی و معماری نیز بهره مند شده است و از قابلیت های این علوم در ساختار خود بهره مند شده است. سازه های چادری تنها در مدت زمان کوتاهی نیست که مورد استفاده قرار گرفته است.در واقع بهره مندی از بنا ریشه ی تاریخی نیز می باشد.
مزایای سازه های چادری مخروطی
در واقع با توجه به فرم و شکلی بدیع و کم نظیری که دارند از زمان راه اندازی آن ها تاکنون بسیار مورد استقبال قرار گرفته و به طور مداوم در پروژه هایی با متراژ های مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. به گونه ای که امروزه این بنا در مکان های مختلف کاربرد دارد. ممکن است در نظر اول این بنا برای اماکن ورزشی مانند استادیوم ها مناسب به نظر برسد زیرا همانطور که گفته شد این سازه حالت سایه بان نیز دارد.
به طور کلی مزایای این سازه ها بیش تر از معایب آن می باشد. در واقع عملکرد درست آن باعث شده است که باوجود معایب کم تری که دارد جایگزین بسیاری از سازه های دیگر شود. احتمالا در نگاه اول گمان کنید که برای قرار گرفتن به عنوان سقف یک استادیوم حالت سایه بان قرار گرفته اما باید بگوییم که از زمان ورود این نوع سازه ی بدیع به زمینه های ساخت و ساز و معماری این نوع بنا نه تنها در اماکن ورزشی بلکه در موقعیت های مختلف نیز کاربرد دارد.در واقع محبوبیت این نوع سازه و شناخته شدن آن به عنوان یک سازه ی نو و بدیع به دلیل موادی نیز می باشد که در آن به کار رفته است.بنابراین معایب سازه های چادری بسیار کم تر از مزیت های آن می باشسد زیرا بسیاری از کسانی که از این سازه ها استفاده می کنند به دلیل وجود قابلیت های آن به سمت استفاده از آن روی می آورند. اما طبق نظر برخی ها این معایب در این سازه ها وجود دارد که طراحان و مهندسین لازم است در صدد رفع آن برآیند.
انواع سازه های چادری
گر بخواهیم این سازه ها را از نظر ظاهر دسته بندی کنیم باید بگوییم که سازه های چادری معمولا به سه شکل مخروطی،اسبی و کششی دیده می شود. تفاوت در شکل ظاهری آن در کیفیت ارائه و ساخت این نوع سازه تفاوتی به عمل نمی آورد و براساس موقعیت هر مکان و با توجه به شرایط آب و هوایی هر منطقه شکل متفاوتی از آن ساخته می شود.متدوال ترین شکل استفاده از این نوع سازه ها شکل کششی آن است و همانطور که می بینید در استادیوم ها و آمفی تاتر ها و ورودی و حمل نقل از این مدل استفاده می شود. مدل کششی سازه های چادری معمولا ساختاری غشایی است که با توجه به انعطاف پذیری و شفاف بودن آن بسیار مورد استقبال قرا گرفته است. همینطور این مدل از این سازه طول بیش تری داشته و برای مکان هایی با مساحت های بزرگ درست مانند استادیوم ها بسیار کاربری می باشند.
مدل های مختلف سازه های چادری
سازه های چادری آن هم از نوع کششی با ساختار منعطف خود موجب می شود که مهندسین و طراحان امکان طراحی به شکل های نامحدود را داشته باشند. در واقع به عنوان مثال برای استفاده از آن به عنوان سقف پارکینگ هایی با مساحت های بزرگ به جای استفاده از سقف های فولادی و ستون های آهنی از این سازه های سبک و منعطف استفاده کنند.مدل دیگری از این سازه ها که معمولا به سازه های زین اسبی مشهور می باشند معمولا در فضاهای سبز و باز کاربردی می باشند. و حالت سایه ایجاد می کنند. در واقع مدل کششی قابلیت استفاده ی بیشتری در مناطق مسکونی و ورودی هتل ها و… را دارد. ولی این مدل از این سازه یعنی زین اسبی می تواند برای رستوران های واقع در فضای سبز و باز مورد استفاده قرار گیرد.از مدل زین اسبی ممکن است به عنوان المان و یا نمادی نیز استفاده شود.
سازه های چادری مخروطی
سومین مدل این سازه ها یعنی سازه های چادری مخروطی نیز برای محیط ها و موقعیت هایی که مساحت بزرگی دارند مورد استفاده قرار نمی گیرد. زیرا در واقع به دلیل شکل مخروطی شکل بودن آن فضای گوچک تری از محیط را شامل می شود و می توان به عنوان سقف آلاچیق ها نیز از آن ها بهره برد. در برخی از آلاچیق های مخصوص و به اصطلاح وی آی پی نیز بسیار از این مدل استفاده شده است.درواقع همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم ساخت هر کدام از این مدل سازه ها بستگی به شرایط آب و هوایی هر منطقه نیز دارد. به عنوان مثال شکل مخروطی شکل بودن آن موجب می شود که باران در آن محیط نفوذ نکند.بنابراین در موقعیت ها و مکان های پر بارش استفاده از این مدل سازه از سازه های چادری کارآمد تر می باشد.به طور کلی استفاده از هرکدام از این مدل ها چه مخروطی و چه کششی و اسبی کاربرد خاص خود را دارد و با توجه به متراژ و مساحت پروژه و شرایط آن نوع مناسب آن توسط تیم متخصص طراح و مهندس این سازه ارائه می شود.